Jak wypełniać formularz podatkowy PCC-1
Piotr Skwirowski 06-06-2001, ostatnia aktualizacja 06-06-2001 10:21
Przy zakupie używanego samochodu trzeba spisać nie tylko umowę kupna-sprzedaży, ale także wypełnić formularz PCC-1, czyli deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych
Jeszcze w zeszłym roku po zakupieniu samochodu np. na giełdzie z umową
kupna-sprzedaży maszerowało się do urzędu skarbowego. Tu nowy
właściciel samochodu wpłacał do kasy fiskusa 2-proc. opłatę skarbową.
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają różnego rodzaju umowy tzw. cywilnoprawne, czyli np. umowy: sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, pożyczki, poręczenia, darowizny (w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów albo zobowiązań darczyńcy, dożywocia oraz ustanowienia odpłatnej renty, spółki (akty założycielskie).
Nas interesuje podatek od umowy sprzedaży rzeczy. Wśród rzeczy mieszczą się bowiem samochody. Jeśli zdecydujemy się na zakup używanego samochodu np. na giełdzie lub z ogłoszenia, będziemy musieli wypełnić formularz PCC-1, czyli deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych.
Na dobrą sprawę trzeba ją mieć ze sobą już w momencie podpisywania umowy kupna-sprzedaży pojazdu. Wszystko przez to, że w formularz PCC-1, obok wielu innych informacji, musimy wpisać także dane personalne osoby, od której kupujemy samochód. To od biedy można by było spisać na kartce i potem spokojnie przepisać do formularza, ale potrzebny jest także podpis sprzedającego pod wypełnionym formularzem. Jeśli tego podpisu nie "pobierzemy" w momencie spisywania umowy kupna-sprzedaży, to potem możemy mieć kłopoty, bo PCC-1 bez podpisów kupującego i sprzedającego jest nieważny. Tymczasem może przecież być tak, że sprzedający i kupujący mieszkają w różnych częściach kraju, mocno od siebie oddalonych. W takiej sytuacji umawianie się na wypełnienie formularza PCC-1 kilka dni po transakcji kupna-sprzedaży samochodu może być naprawdę kłopotliwe. Na "wyprawę po samochód" warto więc zabrać deklarację PCC-1.
Trzeba też pamiętać o "pobraniu" od sprzedającego jego Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP). To ten sam numer, który wpisujemy w inne formularze podatkowe, np. do formularza rocznego zeznania podatkowego - PIT-36 lub PIT-37. Bez NIP sprzedającego (i kupującego też) formularz PCC-1 będzie nieważny.
Samo wypełnienie tego formularza nie jest specjalnie trudne, zwłaszcza dla kogoś, kto co roku wypełnia formularze rocznych zeznań podatkowych, czyli tzw. PIT-y.
Instrukcja wypełniania deklaracji PCC-1 przy zakupie samochodu
PCC-1 ma trzy, a właściwie dwie i pół strony przeznaczone do wypełnienia przez podatnika.
Pierwsza strona. Pola 1 i 2 przeznaczone są na wpisanie Numerów Identyfikacji Podatkowej (NIP) kupującego i sprzedającego samochód.
Dalej mamy pole numer 5. Wpisujemy tu "datę dokonania czynności", czyli inaczej mówiąc, datę zawarcia umowy kupna-sprzedaży pojazdu.
Po chwili przechodzimy do pierwszej, oznaczonej literą części formularza PCC-1. Część A. Pole 6. Wpisujemy tu nazwę urzędu skarbowego, w którym będziemy składali formularz. Trzeba tu po prostu wpisać nazwę swojego urzędu. Prawie zawsze podatek płaci osoba kupująca samochód (obowiązek podatkowy spoczywa solidarnie zarówno na kupującym, jak i sprzedającym - to oni decydują, który z nich zapłaci podatek), to ona więc składa deklarację PCC-1.
Idźmy dalej, do części B i C. Wpisujemy tu dane personalne (ewentualnie dane firmy) zarówno kupującego, jak i sprzedającego samochód. Części B i C mają identyczną konstrukcję. Jedną wypełnia kupujący (tutaj nazywany nabywcą), drugą sprzedający (zbywca). Ale uwaga! Zasada jest taka, że część B wypełnia osoba, która będzie płaciła podatek. Jak już wspomnieliśmy, z reguły jest to nabywca samochodu. Załóżmy, że tak jest także w naszym przypadku. W polu 7 kupujący informuje więc fiskusa, czy jest osobą fizyczną (czytaj "zwykłym" podatnikiem) - wtedy krzyżykiem przekreśla kwadracik 2 - czy też nie jest osobą fizyczną (a jest firmą - np. osobą prawną) - przekreśla kwadracik 1. Dalej w polach od 8 do 10 podajemy nazwisko, imię, datę urodzenia, imiona rodziców i numer identyfikacyjny PESEL (jeśli kupującym jest firma, to podajemy jej nazwę pełną i skróconą oraz numer identyfikacyjny REGON) kupującego. Dalej w polach od 11 do 20 mamy adres kupującego (osoby lub firmy). Ważne jest pole 21. To tu zaznaczamy, czy część B formularza wypełnia kupujący, czy sprzedający pojazd. Ustaliliśmy, że część B wypełnia kupujący - przekreślamy więc przeznaczony dla nabywcy kwadracik 2 w polu 21.
Skoro część B formularza PCC-1 wypełnił kupujący, to część C wypełnia sprzedający. W pola od 22 do 35 wpisuje swoje dane personalne, informuje też fiskusa, czy jest osobą fizyczną, czy nie. W ważnym polu 36 przekreśla kwadracik 1 - informuje w ten sposób urząd skarbowy, że jest sprzedającym (czyli zbywcą) samochodu.
Teraz przechodzimy już do najważniejszych części formularza.
Część D. Określamy tu przedmiot opodatkowania. Z formularza PCC-1 wynika, że przedmiotem może być umowa, zmiana umowy oraz orzeczenie sądu i ugoda. Przy transakcji kupna-sprzedaży samochodu interesuje nas w zasadzie tylko pierwsza z tych możliwości - umowa. Dlatego w polu 37 przekreślamy kwadracik 1 przypisany właśnie do umowy. Dalej w polach 38 i 39 określamy miejsce położenia rzeczy, czyli samochodu, oraz miejsce zawarcia umowy kupna-sprzedaży (prawie zawsze będzie to terytorium Polski - w obu polach przekreślamy więc kwadraciki numer 1).
I przechodzimy do ważnego pola 40. Trzeba tu szczegółowo opisać (określić) przedmiot naszej umowy kupna-sprzedaży, czyli samochód. Podajemy więc jego markę, typ, model, rodzaj, rodzaj nadwozia, numer podwozia/nadwozia, numer silnika, pojemność silnika i przebieg. Większość tych informacji znajdziemy w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.
Teraz część E. W polu 41, jedynym w tej części formularza, informujemy fiskusa, czy jeden z podatników wypełniających PCC-1 (sprzedający lub kupujący) jest zwolniony z podatku. To ważne, bo w takim przypadku stawka podatku (będziemy go za chwilę obliczać) ulega obniżeniu o 50 proc. - zamiast 2 proc. mamy wówczas 1 proc. podatku.
Idźmy jednak dalej - do części F formularza PCC-1. Obliczmy tu podatek należny fiskusowi. W poszczególnych wierszach umieszczonej w tej części formularza tabeli mamy wymienione różnego rodzaju czynności cywilnoprawne, m.in.: umowę sprzedaży, umowę zamiany, umowę pożyczki, umowę poręczenia. Nas interesuje pierwsza z tych umów - umowa sprzedaży. Będziemy więc wypełniać pierwszy wiersz tabeli z części F formularza. Pole 42 to podstawa opodatkowania, czyli przeniesiona z umowy kupna-sprzedaży kwota, za jaką kupujemy samochód. Kwota ta musi być zaokrąglona do pełnego złotego. W polu 43 wpisujemy stawkę podatku, którą objęta jest sprzedaż rzeczy, a więc także samochodu. To 2 proc. W polu 44 obliczmy należny podatek. W tym celu od naszej podstawy opodatkowania z pola 42 odciągamy 2 proc. Można to zrobić, mnożąc kwotę z pola 42 przez 0,02. To, co wyjdzie, wpisujemy w polu 44. Potem jeszcze kwotę z pola 44 wpisujemy (to ważne!) do pola 67 (kwota należnego podatku do zapłaty). Na zapłacenie tego podatku mamy 14 dni od dnia spisania umowy kupna-sprzedaży samochodu.
Tu uwaga, jeśli w polu 41 poinformowaliśmy fiskusa, że jeden z podatników (sprzedający lub kupujący) jest zwolniony z podatku, to podstawę opodatkowania mnożymy przez 0,01 - w takim bowiem przypadku stawka podatkowa to 1 proc.
Gotowe? No to najtrudniejsze mamy już za sobą. Dalej już tylko formalności. W części G podaje się miejsce zawarcia umowy kupna-sprzedaży samochodu, jeśli zawarły ją osoby (lub firmy), z których żadna nie mieszka (nie ma siedziby) na terenie Polski. Część H to miejsce na poinformowanie fiskusa o tym, czy wraz z formularzem PCC-1 składamy załącznik (bądź załączniki) PCC-1/A. Ów załącznik wypełnia i składa się w urzędzie skarbowym, wtedy gdy w czynność cywilnoprawną zaangażowane są więcej niż dwie strony (osoby, firmy).
Podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają różnego rodzaju umowy tzw. cywilnoprawne, czyli np. umowy: sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych, pożyczki, poręczenia, darowizny (w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów albo zobowiązań darczyńcy, dożywocia oraz ustanowienia odpłatnej renty, spółki (akty założycielskie).
Nas interesuje podatek od umowy sprzedaży rzeczy. Wśród rzeczy mieszczą się bowiem samochody. Jeśli zdecydujemy się na zakup używanego samochodu np. na giełdzie lub z ogłoszenia, będziemy musieli wypełnić formularz PCC-1, czyli deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych.
Na dobrą sprawę trzeba ją mieć ze sobą już w momencie podpisywania umowy kupna-sprzedaży pojazdu. Wszystko przez to, że w formularz PCC-1, obok wielu innych informacji, musimy wpisać także dane personalne osoby, od której kupujemy samochód. To od biedy można by było spisać na kartce i potem spokojnie przepisać do formularza, ale potrzebny jest także podpis sprzedającego pod wypełnionym formularzem. Jeśli tego podpisu nie "pobierzemy" w momencie spisywania umowy kupna-sprzedaży, to potem możemy mieć kłopoty, bo PCC-1 bez podpisów kupującego i sprzedającego jest nieważny. Tymczasem może przecież być tak, że sprzedający i kupujący mieszkają w różnych częściach kraju, mocno od siebie oddalonych. W takiej sytuacji umawianie się na wypełnienie formularza PCC-1 kilka dni po transakcji kupna-sprzedaży samochodu może być naprawdę kłopotliwe. Na "wyprawę po samochód" warto więc zabrać deklarację PCC-1.
Trzeba też pamiętać o "pobraniu" od sprzedającego jego Numeru Identyfikacji Podatkowej (NIP). To ten sam numer, który wpisujemy w inne formularze podatkowe, np. do formularza rocznego zeznania podatkowego - PIT-36 lub PIT-37. Bez NIP sprzedającego (i kupującego też) formularz PCC-1 będzie nieważny.
Samo wypełnienie tego formularza nie jest specjalnie trudne, zwłaszcza dla kogoś, kto co roku wypełnia formularze rocznych zeznań podatkowych, czyli tzw. PIT-y.
Instrukcja wypełniania deklaracji PCC-1 przy zakupie samochodu
PCC-1 ma trzy, a właściwie dwie i pół strony przeznaczone do wypełnienia przez podatnika.
Pierwsza strona. Pola 1 i 2 przeznaczone są na wpisanie Numerów Identyfikacji Podatkowej (NIP) kupującego i sprzedającego samochód.
Dalej mamy pole numer 5. Wpisujemy tu "datę dokonania czynności", czyli inaczej mówiąc, datę zawarcia umowy kupna-sprzedaży pojazdu.
Po chwili przechodzimy do pierwszej, oznaczonej literą części formularza PCC-1. Część A. Pole 6. Wpisujemy tu nazwę urzędu skarbowego, w którym będziemy składali formularz. Trzeba tu po prostu wpisać nazwę swojego urzędu. Prawie zawsze podatek płaci osoba kupująca samochód (obowiązek podatkowy spoczywa solidarnie zarówno na kupującym, jak i sprzedającym - to oni decydują, który z nich zapłaci podatek), to ona więc składa deklarację PCC-1.
Idźmy dalej, do części B i C. Wpisujemy tu dane personalne (ewentualnie dane firmy) zarówno kupującego, jak i sprzedającego samochód. Części B i C mają identyczną konstrukcję. Jedną wypełnia kupujący (tutaj nazywany nabywcą), drugą sprzedający (zbywca). Ale uwaga! Zasada jest taka, że część B wypełnia osoba, która będzie płaciła podatek. Jak już wspomnieliśmy, z reguły jest to nabywca samochodu. Załóżmy, że tak jest także w naszym przypadku. W polu 7 kupujący informuje więc fiskusa, czy jest osobą fizyczną (czytaj "zwykłym" podatnikiem) - wtedy krzyżykiem przekreśla kwadracik 2 - czy też nie jest osobą fizyczną (a jest firmą - np. osobą prawną) - przekreśla kwadracik 1. Dalej w polach od 8 do 10 podajemy nazwisko, imię, datę urodzenia, imiona rodziców i numer identyfikacyjny PESEL (jeśli kupującym jest firma, to podajemy jej nazwę pełną i skróconą oraz numer identyfikacyjny REGON) kupującego. Dalej w polach od 11 do 20 mamy adres kupującego (osoby lub firmy). Ważne jest pole 21. To tu zaznaczamy, czy część B formularza wypełnia kupujący, czy sprzedający pojazd. Ustaliliśmy, że część B wypełnia kupujący - przekreślamy więc przeznaczony dla nabywcy kwadracik 2 w polu 21.
Skoro część B formularza PCC-1 wypełnił kupujący, to część C wypełnia sprzedający. W pola od 22 do 35 wpisuje swoje dane personalne, informuje też fiskusa, czy jest osobą fizyczną, czy nie. W ważnym polu 36 przekreśla kwadracik 1 - informuje w ten sposób urząd skarbowy, że jest sprzedającym (czyli zbywcą) samochodu.
Teraz przechodzimy już do najważniejszych części formularza.
Część D. Określamy tu przedmiot opodatkowania. Z formularza PCC-1 wynika, że przedmiotem może być umowa, zmiana umowy oraz orzeczenie sądu i ugoda. Przy transakcji kupna-sprzedaży samochodu interesuje nas w zasadzie tylko pierwsza z tych możliwości - umowa. Dlatego w polu 37 przekreślamy kwadracik 1 przypisany właśnie do umowy. Dalej w polach 38 i 39 określamy miejsce położenia rzeczy, czyli samochodu, oraz miejsce zawarcia umowy kupna-sprzedaży (prawie zawsze będzie to terytorium Polski - w obu polach przekreślamy więc kwadraciki numer 1).
I przechodzimy do ważnego pola 40. Trzeba tu szczegółowo opisać (określić) przedmiot naszej umowy kupna-sprzedaży, czyli samochód. Podajemy więc jego markę, typ, model, rodzaj, rodzaj nadwozia, numer podwozia/nadwozia, numer silnika, pojemność silnika i przebieg. Większość tych informacji znajdziemy w dowodzie rejestracyjnym pojazdu.
Teraz część E. W polu 41, jedynym w tej części formularza, informujemy fiskusa, czy jeden z podatników wypełniających PCC-1 (sprzedający lub kupujący) jest zwolniony z podatku. To ważne, bo w takim przypadku stawka podatku (będziemy go za chwilę obliczać) ulega obniżeniu o 50 proc. - zamiast 2 proc. mamy wówczas 1 proc. podatku.
Idźmy jednak dalej - do części F formularza PCC-1. Obliczmy tu podatek należny fiskusowi. W poszczególnych wierszach umieszczonej w tej części formularza tabeli mamy wymienione różnego rodzaju czynności cywilnoprawne, m.in.: umowę sprzedaży, umowę zamiany, umowę pożyczki, umowę poręczenia. Nas interesuje pierwsza z tych umów - umowa sprzedaży. Będziemy więc wypełniać pierwszy wiersz tabeli z części F formularza. Pole 42 to podstawa opodatkowania, czyli przeniesiona z umowy kupna-sprzedaży kwota, za jaką kupujemy samochód. Kwota ta musi być zaokrąglona do pełnego złotego. W polu 43 wpisujemy stawkę podatku, którą objęta jest sprzedaż rzeczy, a więc także samochodu. To 2 proc. W polu 44 obliczmy należny podatek. W tym celu od naszej podstawy opodatkowania z pola 42 odciągamy 2 proc. Można to zrobić, mnożąc kwotę z pola 42 przez 0,02. To, co wyjdzie, wpisujemy w polu 44. Potem jeszcze kwotę z pola 44 wpisujemy (to ważne!) do pola 67 (kwota należnego podatku do zapłaty). Na zapłacenie tego podatku mamy 14 dni od dnia spisania umowy kupna-sprzedaży samochodu.
Tu uwaga, jeśli w polu 41 poinformowaliśmy fiskusa, że jeden z podatników (sprzedający lub kupujący) jest zwolniony z podatku, to podstawę opodatkowania mnożymy przez 0,01 - w takim bowiem przypadku stawka podatkowa to 1 proc.
Gotowe? No to najtrudniejsze mamy już za sobą. Dalej już tylko formalności. W części G podaje się miejsce zawarcia umowy kupna-sprzedaży samochodu, jeśli zawarły ją osoby (lub firmy), z których żadna nie mieszka (nie ma siedziby) na terenie Polski. Część H to miejsce na poinformowanie fiskusa o tym, czy wraz z formularzem PCC-1 składamy załącznik (bądź załączniki) PCC-1/A. Ów załącznik wypełnia i składa się w urzędzie skarbowym, wtedy gdy w czynność cywilnoprawną zaangażowane są więcej niż dwie strony (osoby, firmy).
Dochodzimy do końca. Część I formularza
przeznaczona jest na podpisy podatników. Kupujący i sprzedający wpisują
tu swoje imiona i nazwiska oraz datę wypełnienia PCC-1. Składają też
własnoręczne podpisy. Trzeba o tym pamiętać, bo bez podpisów formularz
jest nieważny.
I to już wszystko. Formularz jest gotowy do złożenia w urzędzie skarbowym.
I to już wszystko. Formularz jest gotowy do złożenia w urzędzie skarbowym.